راز طول عمر سالم چیست؟ - دَبی بلاگ

در آینده ای نه چندان دور، یک مرد و یک زن برای اولین بار در رستورانی با یکدیگر دیدار می نمایند. بعد از فرونشستن اضطراب اولیه، همه چیز خوب پیش می رود. مرد می گوید 33 ساله و سال ها است که مجرد است و با اینکه درباره این موضوع حرفی نمی زند، می داند که می خواهد ازدواج کند و تشکیل خانواده دهد.

زن هم می گوید 52 سال دارد، قبلا ازدواج نموده و از همسرش جدا شده و فرزندانش حدودا بیست ساله هستند. مرد سر در نمی آورد، چون به نظر می رسد این زن هم سن او یا حتی جوان تر باشد.

این رویای جولی متیسون در موسسه ملی سالمندی آمریکا است. او روزی را تصور می نماید که سن تقویمی طبق معمول سال به سال بیشتر می گردد، ولی سن بیولوژیک زمان بندی متفاوتی دارد و سالمندی مفهومی را که امروز برای ما دارد ندارد.

البته این بسیار دور از ذهن به نظر می رسد، ولی با پیشرفت پزشکی و سالم تر شدن زندگی، همین حالا هم قدم های بزرگی به این سمت برداشته شده است. طبق آمار سلامت ملی آمریکا در سال 2014، شانزده درصد افراد بین 50 تا 64 سال هر روز درگیر مسائل بیماری های مزمن بوده اند.

سه دهه قبل، این آمار 23 درصد بود. این یعنی هم طول عمر بیشتر شده هم طول عمر سلامت که این دومی حتی می تواند بیشتر هم گردد. به عبارت دیگر بجای افزودن به سال های عمر، می توان به سال های زندگی افزود.

برای افزایش طول و کیفیت عمر چه باید کرد؟ محققان در جهان عقاید مختلفی دارند، ولی برای متیسون و همکارانش جواب ساده، تغییر تغذیه است. آن ها اعتقاد دارند رمز زندگی بهتر در سالمندی، شاید در کاهش مقدار غذا در بشقابمان باشد با استفاده ار روشی به نام محدود کردن کالری.

محدود کردن کالری صرفا کم کردن گاه گاهی غذا های چرب نیست و از آن فراتر می رود، این روش کاهش تدریجی دائم و دقیق مقدار غذاست. از اوایل دهه 1930، 30 درصد کاهش در مقدار غذای روازنه کرم ها، مگس ها، موش ها و موش های صحرایی و میمون ها به عمر طولانی تر و سالم تر مرتبط شده است.

ثابت شده که در حیوانات محدود کردن کالری بهترین مرهم اثرات مخرب گذر عمر است و احتمال می رود که در انسان ها هم همین باشد.

پرهیز از غذا های پر کالری ممکن است در حال حاضر برای برخی کار دشواری باشد

اینکه تغذیه در سلامت تاثیر دارد باوری بسیار قدیمی است و مانند بسیاری رشته های علمی، اولین گزارش های تفصیلی آن از یونان باستان بجا مانده است.

بقراط از اولین پزشکانی است که بیماری را امری طبیعی نه فوق طبیعی دانست. مشاهدات او نشان می داد بسیاری ازبیماری ها به پرخوری مربوطند و یونانیان چاق بیشتر از یونانیان لاغر در سنین جوانی می مردند. این نکته آن موقع هم آشکار بود و بر کاغذ پاپیروس آن را نوشته بودند.

این ایده ها، از این کانون علم به جا های دیگر گسترش یافت و طی قرن ها بار ها اقتباس و اصلاح شد. در اواخر قرن پانزدهم، آلویز کورنارو، اشراف زاده ای در روستایی کوچک نزدیک ونیز در ایتالیا، این خرد رایج را روی خود امتحان کرد. سوال این بود: اگر پرخوری مضر است، آیا پرهیز و امساک سودمند است؟

کورناروی 40 ساله برای پاسخ دادن به این سوال روزی 350 گرم غذا می خورد که با معیار های امروز حدود 1000 کالری می شد.

غذای او نان، نوعی نان شیرینی به نام پاناتلا یا سوپ و تخم مرغ بود. گوشت گوساله، بز، گاو، کبک، توکا یا هر ماکیانی که در دسترسش بود می خورد و ماهی هایی می خرید که از رودخانه های محلی صید می شدند. تنوع غذای کورنارو کم نشده بود، فقط غذایش را کم نموده بود.

او تا 40 سال بعد که مرد مدعی بودکه به سلامت کامل رسیده است. او با افزایش سن، تاریخ تولدش را عوض و ادعا می کرد به 98 سالگی رسیده است. یا این حال تخمین زده می گردد زمان مرگ 84 سال داشته است. در قرن شانزدهم که افراد 50 تا 60 ساله سالمند محسوب می شدند، رسیدن به این سن تحسین برانگیز بوده است.

در سال 1591 پس از مرگ کورنارو، نوه اش کتاب سه جلدی او را به نام گفتمان زندگی معتدل منتشر کرد که امساک در خوردن را وارد فرهنگ عمومی و سالمندی را از نو تعریف کرد. کورنارو ادعا می کرد که با تقویت سلامت در سنین بالا، سالمندان با تسلط کامل بر توانایی های ذهنی خود، می توانند ده ها سال دانش انباشته شده شان را به کار بگیرند. با تغذیه او، زیبایی در سن بود نه در جوانی.

کرونارو مرد جالبی بود، ولی یافته هایش در هیچ شاخه ای از علم قطعی پنداشته نمی گردد. حتی اگر کورنارو راست می گفت و واقعا حدود نیم قرن هیچ مشکل سلامتی برایش بوجود نیامد- که به نظر بعید می رسد- کارآزمایی او یک نفره بود و نمی توانست معیار کل جمعیت انسانی باشد.

ولی از زمان یک تحقیق اساسی در سال 1935 روی موش های صحرایی سفید، معلوم شده بین 30 تا 50 درصد کاهش مقدار غذای موش ها می تواند طول عمرشان را افزایش دهد و مرگ در اثر بیماری ها و اختلالات ناشی از سن را به تاخیر بیندازد. البته چیزی که برای موش های صحرایی یا دیگر موجودات آزمایشگاهی دیگر مفید است ممکن است به درد انسان نخورد.

چیزی که در سبد خرید می گذارید می تواند تاثیر بسزایی بر طول و کیفیت عمرتان داشته باشد

کارآزمایی های بلندمدت که افراد را از بدو بزرگسالی تا مرگ دنبال نمایند، نادر هستند. متیسون می گوید: به نظر من مطالعه طول عمر انسان، تحقیقاتی نیست که بتوان برای آن بودجه گرفت. حتی اگر تحقیق را با افراد 40 یا 50 ساله آغاز کنید، هنوز حدود 40 یا 50 سال دیگر تحقیق پیش رو دارید.

او می گوید انسان گونه ای با پیچیدگی های فرهنگی و اجتماعی است و اطمینان از اینکه عوامل خارجی مانند ورزش، سیگار، دارو ها و سلامت روانی فرد بر نتیجه نهایی کارآزمایی تاثیر نمی گذارند تقریبا غیرممکن است.

در اواخر دهه 1980، دو کارآزمایی مستقل بلند مدت برای تحقیق درباره سالمندی و کاهش کالری روی میمون های رزوس آغاز شد، یکی در موسسه ملی سالمندی آمریکا و دیگری در دانشگاه ویسکانسین. جز اینکه 93 درصد ژنتیک ما مشابه میمون سانان است، پیرشدنمان هم به آن ها شبیه است.

پشت میمون رزوس بتدریج پس از میانسالی (حدود 15 سالگی) آغاز به خمیدن می نماید و پوست و ماهیچه هایش آویزان می شوند و در جا هایی که هنوز مو می روید، رنگشان از قهوه ای زنجبیلی به سفید تغییر می نماید.

شباهت پیر شدن ما به میمون سانان از این هم بیشتر است. در آن ها هم با افزایش سن موارد و شدت سرطان، دیابت و بیماری های قلبی بیشتر می گردد. رزالین اندرسون، پیری شناس دانشگاه ویسکانسین می گوید:

این ها بهترین نمونه برای تحقیق سالمندی هستند و کنترل کردنشان هم ساده است. غذای میمون ها در این تحقیق، بیسکویت های مخصوص است. تغذیه این 76 میمون در دانشگاه ویسکانسین و 121 میمون در موسسه ملی سالمندی آمریکا، بر اساس سن، وزن و اشتهای معمولی شان تنظیم شده است.

به تمام این میمون ها مکمل هایی داده می گردد که حاوی تمام مواد مغذی ومعدنی ای است که نیاز دارند. فقط به نیمی از میمون ها که گروه کم کالری هستند، 30 درصد کمتر غذا داده می گردد.

این میمون ها گرسنه نیستند و سوء تغذیه ندارند. شرمن یک میمون 43 ساله در موسسه ملی سالمندی آمریکا از سال 1987 که 16 سال داشته در گروه کم کالری قرار گرفته است. طبق گفته متیسون، شرمن هیچوقت رفتار های مربوط به گرسنگی را که در این گونه کاملا شاخص است از خود نشان نداده است.

میمون هایی که تفدیه کم کالری داشتند، بیشتر عمر کردند

شرمن پیرترین میمون رزوسی است که تا به حال به ثبت رسیده، او بیست سال بیشتر از میانگین طول عمر این گونه در اسارت سن دارد. میمون های جوان بیمار می شدند و می مردند، ولی انگار شرمن از پیری در امان بود. حتی در 30 سالگی که سن پیری در میمون رزوس است، او پیر به نظر نمی رسید.

این تا حدی در میمون های موسسه ملی سالمندی آمریکا هم صدق می نماید. متیسون می گوید: ما در گروه کم کالری، دیابت و سرطان کمتر داریم.

در سال 2009 دانشگاه ویسکانسین هم نتایج مشابهی را منتشر کرد. میمون های گروه کم کالری در مقایسه با میمون های دیگر که تغذیه عادی داشتند، جوان تر به نظر می رسیدند، موی بیشتری داشتند که خاکستری نشده بود و هنوز قهوه ای بود و اندامشان کمتر شل شده بود. نه فقط ظاهر، باطنشان هم سالم تر و عاری تر از بیماری بود.

سرطان هایی شایع روده در این میمون ها مثل آدنوکارسینوم و خطر ابتلا به امراض قلبی هم 50 درصد کمتر دیده می شد. یازده میمون در گروهی که هر چه دلشان می خواست می خوردند مبتلا به دیابت شدند و در پنج میمون نشانه های پیش دیابت دیده می شد، ولی قند خون در تمام میمون های گروه کم کالری طبیعی به نظر می رسید. برای آن ها دیابت مسئله ای نبود.

در مجموع طی 20 سال فقط 13 درصد میمون های این گروه در اثر بیماری های پیری مردند، در مقایسه، 37 درصد میمون های گروه بدون محدودیت کالری مردند یعنی بیش از سه برابر. در یک مطالعه برای بروز رسانی در دانشگاه ویسکانسین در 2014، این نسبت ثابت مانده بود.

اندرسون می گوید: ما نشان دادیم که در میمون سانان پیری را می توان تغییر داد. البته این نادیده گرفته می گردد، چون بدیهی به نظر می رسد، اما از نظر مفهومی بسیار مهم است، زیرا نشان می دهد پیری به خودی خود هدف معقولی برای مداخلات بالینی و درمان های پزشکی است.

اگر پیری را بگردد به تاخیر انداخت پس تمام بیماری های ناشی از آن هم می توان به تاخیر انداخت. اندرسون می گوید: درمان یک بیماری بتن هایی نمی تواند تاثیر زیادی بر طول عمر داشته باشد، چون سالمندان با بیماری دیگری از بین می فرایند.

اگر همه سرطان ها درمان شوند، مرگ ناشی از امراض قلبی یا زوال شناخت (دمانس) یا اختلالات ناشی از دیابت به تاخیر انداخته نمی شوند. فقط اگر هدف خود پیری باشد، مسائل متعدد همه با هم حل می شوند.

محدودیت کالری شامل کاهش رژیم غذایی دائم است

تردیدی نیست که کمتر غذا خوردن برای میمون ها مفید بوده است، ولی محدود کردن کالری در زندگی واقعی انسان ها بسیار سخت تر است. با تحویل غذا در منزل دسترسی به غذا های پرکالری از همواره راحت تر شده است و لازم به رستوران رفتن نیست. اضافه وزن هم برای برخی عادی شده است.

اندرسون می گوید: ژنتیک نقش بسیار بزرگی دارد و کاهش وزن برای برخی سخت تر از دیگران است. همه ما کسی را می شناسیم که یک کیک کامل را می خورد و هیچ تغییری نمی نماید و کسانی که از کنار کیک روی میز رد می شوند و یک سایز به سایز شلوارشان اضافه می گردد.

در بهترین حالت، میزان و نوع غذا باید بر اساس ویژگی های خودمان تنظیم گردد، با در نظر دریافت استعداد ژنتیکی مان برای اضافه وزن، نحوه ای که بدنمان قند را می سوزاند و چربی را ذخیره می نماید و سایر عوامل فیزیولوژیک که فعلا در محدوده توصیه های علمی نیستند.

ولی استعداد چاقی می تواند به جای یک اجبار اجتناب ناپذیر، بدل به انتخاب سبک زندگی گردد. سوزان رابرتز استاد تغذیه در دانشگاه تافتس در بوستون می گوید: در خانواده من سابقه ژنتیکی چاقی هست بنابراین من یک رژیم غذایی کم کالری منعطف دارم.

من سعی می کنم شاخص توده بدنیم (BMI) را روی عدد 22 نگه دارم و حساب نموده ام که این یعنی 80 درصد مقدار غذایی را بخورم که وقتی که شاخص توده بدنی من مثل سایر اعضای خانواده ام 30 بود.

رابرتز تاکید می نماید که این کار سخت نیست. او از رژیم خودش پیروی می نماید و این کار را با اپلیکیشن iDiet انجام می دهد که به او یاری می نماید گرسنه نماند و از غذا لذت ببرد، ولی کمتر بخورد. او می گوید در غیر این صورت نمی توانست رژیم کم کالری را ادامه دهد.

رابرتز شاهد دست اول مسائل چاقی در خانواده اش بوده و فواید رژیم کم کالری را خوب می داند. او بیش از 10 سال است که دانشمند برجسته کارآزمایی ارزیابی جامع اثرات دراز مدت کاهش مصرف انرژی معروف به کلری بوده است.

طی دو سال، 218 مرد و زن سالم بین 21 تا 50 ساله به دو گروه تقسیم شدند. در یک گروه افراد رژیم غذایی عادی خود را داشتند، ولی غذای گروه دیگر 25 درصد کمتر بود. این دو گروه هر شش ماه معاینه پزشکی می شدند.

برخلاف کارآزمایی میمون های رزوس، این تحقیق دوساله نمی توانست تاثیر رژیم کم کالری را در به تاخیر انداختن بیماری های ناشی از سالمندی نشان دهد. برای این کار زمان کافی نبود؛ بنابراین کارآزمایی کلری نزدیکترین چیز ممکن را آنالیز کرد، علائم زودرس بیماری های قلبی، سرطان و دیابت را.

نتایج در سال 2015 منتشر شد: در مقایسه با گروه شاهد که تغذیه عادی داشتند، در خون افراد گروه کم کالری نسبت کلسترول خوب به کلسترول بد افزایش پیدا نموده بود و مولکول های تشکیل تومور به نام فاکتور نکروز تومور یا TNF 25 درصد کمتر شده بودند.

مقاومت به انسولین هم که یکی از نشانه های قطعی دیابت است، حدود 40 درصد کمتر شده بود. فشار خونشان هم در مجموع کمتر بود. کاهش وزن مطمئنا مزایایی دارد. کارآزمایی های اولیه کلری روی افراد چاق و افراد با شاخص توده بدنی سالم -25 یا کمتر- انجام شد و کاهش وزن بی تردید برای سلامت افراد با وزن بالا مفید بود.

رابرتز می گوید: خیلی وقت است که معلوم شده اضافه وزن یا چاقی برای سلامت خوب نیست. او اضافه می نماید بیماری ها و اختلالاتی که قبلا تصور می شد ناشی از پیری هستند امروزه در افراد چاق ظاهر می شوند.

نتایج اخیر نشان می دهند مزایای شاخص کم خوری در افراد با وزن سالم هم دیده گردد؛ در کسانی که کمبود یا اضافه وزن ندارند و شاخص توده بدنی آن ها بین 18.5 تا 25 است.

سالمندی نباید درباره بیماری باشد

با این حال، نمی گردد به افراد با شاخص توده بدنی سالم توصیه کرد که مصرف کالری خود را محدود نمایند و هنوز به تحقیق بیشتری نیاز است. به افرادی هم که می خواهند رژیم غذایی خود را تغییر دهند، توصیه می گردد که قبل از آن با متخصص مشورت نمایند.

دانشمندان امیدوارند که میمون های رزوس نشان دهند چرا محدودیت کالری چنین تاثیراتی دارد. موسسه ملی سالمندی آمریکا و دانشگاه ویسکانسین با دسترسی به حدود 30 سال اطلاعات درباره مرگ و زندگی و خون و بافت حدود 200 میمون سعی دارند نشان دهند محدودیت کالری چگونه می تواند پیری را به تاخیر اندازد.

آیا با غذای کمتر کارآمدی سوخت و ساز فرد بیشتر می گردد؟ آیا مولکول هایی وجود دارند که پیری را تنطیم می نمایند و با کاهش کالری فعال و غیرفعال می شوند؟ آیا سازوکار ناشناخته ای هست که بر مرگ و زندگی ما تاثیر می گذارد؟ اهمیت میمون هایی مانند شرمن تا مدت ها بعد از مرگشان باقی خواهد ماند.

البته شاید نگردد به این سوال ها به این زودی ها پاسخ داد. اندرسون می گوید: اگر می توانستم خودم را ده بار تکثیر کنم و همه مان هم بشدت کار می کردیم، باز هم فکر نمی کنم می توانستیم این مسائل را حل کنیم. زیست شناسی عجیب پیچیده است.

اینکه بفهمیم رژیم کم کالری چگونه عمل می نماید بسیار مهم است، چون آنوقت درمان ها می توانند درست همان جا را هدف قرار دهند و پیری می تواند مستقیما و بدون نیاز به محدودیت کالری درمان گردد. اندرسون می گوید: به نظر من این همان تخم طلا است.

با اینکه هنوز شرح مشخصی وجود ندارد، ولی محدودیت کالری یکی از امیدوارنماینده ترین روش ها برای بهبود و تداوم سلامت به شمار می رود. رابرتز از کارآزمایی کلری می گوید: ما موردی ندیدیم که نشان دهد محدودیت کالری موثر نیست و برخلاف دارو، کلی عوارض جانبی هم ندارد.

او می گوید: کسی گرسنه نبود، روحیه و فعالیت جنسی شان خوب بود. ما با دقت به دنبال نکات منفی گشتیم و چیزی پیدا نکردیم.

رابرتز می گوید یکی از عوارضی که انتظارش می رفت، کاهش مختصر تراکم استخوان بود که معمولا به کاهش وزن مدام ربط داده می گردد، بنابراین برای احتیاط، در طول این کارآزمایی به تمام داوطلبان کمی مکمل کلسیم داده می شد.

رابرتز می گوید با وجود تمام این نکات امیدوارنماینده، کارآزمایی کلری، اولین کارآزمایی در این زمینه است و هیچ کدام از ما نمی توانیم بگوییم بسیار خوب، حالا آن را به همه جهان توصیه می کنیم، با این حال چشم انداز آن بسیار هیجان انگیز است. به نظر من تاخیر در پیشرفت بیماری های مزمن برای همه هیجان انگیز است و هیچ کس نمی خواهد به این بیماری ها دچار گردد.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا