گذر از اقتصاد سنتی به اقتصاد مدرن، نیازمند فرهنگ سازی و ایجاد بستر قانونی شفاف
به گزارش دَبی بلاگ، سازمان ملی کارآفرینی در نشست اخیر به آنالیز چالش های انتقال از اقتصاد سنتی به اقتصاد مدرن پرداخت. در این جلسه رئیس سازمان ملی کارآفرینی شرایط ایران در استفاده از فناوری های نو و دانش بنیان را نسبت به میانگین جهانی در سطح خوبی ارزیابی کرد اما بر اساس اظهارات او ایران در تجاری سازی این ایده ها پیروز نبوده است.
حسین سلاح ورزی، نایب رئیس اتاق ایران و رئیس سازمان ملی کارآفرینی با اشاره به قوانین بالادستی از جمله سند چشم انداز، سیاست های اقتصاد مقاومتی و برنامه ششم توسعه تأکید کرد: بر اساس این قوانین به گونه ای برنامه ریزی شده تا کشور در بهره گیری از نوآوری و فناوری های جدید در اقتصاد به رتبه اول منطقه دست پیدا کند. هرچند با توجه به شرایط حاکم بر کشور نتوانستیم به هدف گذاری های اجرا شده دست پیدا کنیم.
وی با نگاهی به گزارش رقابت پذیری که از سوی مجمع دنیای اقتصاد منتشر می گردد، توضیح داد: در استفاده از فناوری های نو در حوزه سلامت و آموزش های مقدماتی شرایط مناسبی داریم اما در سایر حوزه ها شکاف عمیقی وجود دارد. در این بین، بدترین شرایط به نهادها در استفاده از فناوری های جدید اختصاص دارد. در واقع بخش خصوصی و مردم در کسب وکارهای دانش بنیان از شرایط بهتری برخوردارند.
نایب رئیس اتاق ایران یادآور شد: برای گذر از اقتصاد سنتی و تحقق اقتصاد مدرن باید موانع را شناسایی و با آنها مقابله کنیم.
ظهور اقتصاد مدرن منوط به طراحی یک مدل دقیق و جامع است
مهدی صادقی نیارکی، سرپرست معاونت صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز با حضور در این نشست، اقتصاد دانش بنیان را مالی تاب آور، چالاک و مبتنی بر اندوخته های علمی توصیف کرد که منحصربه فرد بوده و زمینه فراوری ارزش اضافه نموده را فراهم می نماید. به اعتقاد او سرعت رشد اقتصاد مبتنی بر فناوری های جدید، خیره نماینده بوده و با سرعت کشور را به مرحله توسعه یافتگی راهنمایی می نماید.
این مقام مسئول شرایط کشور را در تجاری سازی ایده ها نامطلوب خواند و از نبود هم گرایی و انسجام بین دستگاه ها برای رسیدن به اقتصاد مبتنی بر تکنولوژی نسل چهارم سخن گفت.
به باور او فعالیت در این حوزه و رسیدن به پیروزیت احتیاجمند طراحی یک مدل دقیق و جامع و تدوین سازوکاری برای ارزش گذاری سرمایه هایی از نوع دانش و فناوری در شرکت ها هستیم. صادقی گفت: البته در این بخش قوانینی وجود دارد که متأسفانه هنوز به مرحله اجرا نرسیده اند.
صادقی از سازمان ملی کارآفرینی خواست تا برای رسیدن به یک الگوی مناسب در این راستا، سلسله نشست هایی را برگزار کند و پس از جمع بندی نهایی، مدلی به دست آورد که امکان توسعه اقتصاد دانش بنیان را در کشور مهیا کند.
ضرورت فرهنگ سازی برای تحقق اقتصاد نوآورانه
حمیدرضا احمدیان، مدیرکل دفتر نوآوری و حمایت از سرمایه گذاری وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز با تأیید نظرات صادقی نیارکی در خصوص لزوم طراحی یک مدل برای رسیدن به اقتصاد دانش بنیان، تأکید کرد: با توجه به توسعه تکنولوژی و بالا رفتن سطح انتظارات مردم برای تأمین راحت تر و سریع تر احتیاجهای خود، فعالیت در حوزه خدمات از جمله فعالیت های مهم در کشور است؛ بنابراین باید بر اساس شرایط حاکم بر کشور و بودجه جاری به سمت اقتصاد اشتراکی حرکت کرد.
احمدیان عدم وجود ارتباط میان دانش و بحث تجاری سازی را یکی از مهم ترین مسائل در راستا اقتصاد دانش بنیان داست و گفت: او اولین نکته ای که به حل این مشکل یاری خواهد نمود، ایجاد بستر قانونی مناسب است؛ متأسفانه قوانین موجود ما را به سوی اقتصاد نوآورانه راهنمایی نمی نماید.
مدیرکل دفتر نوآوری و حمایت از سرمایه گذاری وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات گفت: در کشور از کارآفرینی حرف زده می گردد اما ادبیات درستی از این مفهوم وجود ندارد. از طرفی در عین حال که به حمایت های دولت احتیاج داریم، شرکت ها نیز فاقد مدلی برای توسعه بازار خود هستند.
احمدیان چالش دیگر این بخش را نبود اطلاع رسانی و فرهنگ سازی و بی توجهی به آموزش دانست و در ادامه به چند نکته برای رسیدن با اقتصاد نوآورانه اشاره نمود. وی هم گرایی بین نهادهای مختلف کشور را ضروری خواند و اضافه نمود: باید فرهنگ نوآوری توسط نهادهای مربوط تسری پیدا کند. موضوع آموزش و فرهنگ سازی وجه مهمی است که تاکنون از آن غافل بوده ایم.
ایجاد صندوق های توسعه برای حمایت از واحدهای دانش بنیان
معصومه آقاپور، عضو کمیسیون مالی مجلس از لزوم جایگزینی تدبیرگرایی به جای تقدیرگرایی به ویژه در مسائل مهم مالی سخن گفت و توضیح داد: اگر می خواهیم از سرمایه گذاری داخلی و خارجی و همچنین کارآفرینی در کشور سخن بگوییم باید امنیت لازم برای سرمایه گذاری فراهم گردد. البته سرمایه گذاری خارجی هم می تواند امنیت را ایجاد کند؛ اگر در فرصت ایجاد شده بعد از برجام که با انواع درخواست ها برای سرمایه گذاری در ایران روبرو شدیم، زمینه را برای حضور آنها فراهم می کردیم شاید امروز فشارهای تحریم کمتر از این بود.
این نماینده مجلس از اهمیت توجه به شتاب دهنده ها سخن گفت و اضافه نمود: ایده های بسیاری در کشور وجود دارد که متأسفانه بخشی کمی از آن ها در حوزه صنعت محقق می گردد.
وی حمایت و تشویق شرکت های دانش بنیان برای طراحی مدل هایی که بتوانند ایده های خود را تجاری سازی نمایند و موجب رشد صنعت کشور شوند را اقدامی اساسی و مهم برشمرد و ادامه داد: سهم صنعت در فراوری ناخالص داخلی در خوش بینانه ترین حالت 22 درصد است اما 60 درصد مالیات کشور را پرداخت می نماید این درحالی است که سهم خدمات در فراوری ناخالص داخلی 51 درصد است که 22 درصد مالیات را می پردازد.
آقاپور با اشاره به نامهربانی سیستم بانکی با فراوری و صنعت، نقش سازنده صندوق های توسعه را در حمایت از این حوزه پررنگ توصیف کرد و خواهان ایجاد صندوق های بیشتر به ویژه برای حمایت از واحدهای دانش بنیان شد.
عضو کمیسیون اقتصاد مجلس با تأیید وجود مسائل قانونی برای حرکت در راستا اقتصاد نوآورانه، تنقیح قوانین موجود را اقدامی ضروری دانست. وی تأکید کرد: در قدم اول باید قوانین موجود را ساماندهی و در ادامه نسبت به تصویب قوانین جدید مورداحتیاج اقدام کرد.
روش های سیاست گذاری در فضای اقتصاد مدرن نیز باید به روز گردد
پیمان مولوی، دبیرکل انجمن اقتصاددانان ایران قدم اول برای تحقق اقتصاد نوآورانه یا اقتصاد دیجیتال را پاسخ به این سئوال دانست که آیا در کشور آمادگی برای سیاست گذاری در صحنه اقتصاد دیجیتال وجود دارد یا نه؟ مولوی گفت: در این نوع از اقتصاد شیوه های تصمیم گیری و سیاست گذاری سنتی جوابگو نیست و باید به ورای این روش ها عمل کرد.
با اعتقاد او بخش خصوصی در همه کشورها علاقه مند به استفاده از روش های جدید و مبتنی بر نوآوری است اما این علاقه مندی بین نهادهای حاکمیتی وجود ندارد. این معضل تنها مربوط به ایران نیست و در تمام کشورهای دنیا چنین تمایلاتی وجود دارد.
مولوی با تأکید بر این نکته که دولت و بخش خصوصی هیچ کدام به تنهایی نمی توانند در تحقق اقتصاد مدرن پیروز باشند، توضیح داد: آماده سازی افراد برای پذیرش دوران جدید در اقتصاد دیجیتال به آموزش و فرهنگ سازی احتیاج دارد. در حال حاضر از این منظر فاصله بسیاری بین ایران و اقتصادهای توسعه یافته دنیا وجود دارد.
انقلاب چهارم صنعتی، اقتصادهای سنتی را زیر و رو می نماید
برات قبادیان، معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صنعت، معدن و تجارت خواهان برگزاری نشست های تخصصی تر و مطالعات علمی در این حوزه شد و توضیح داد: تاکنون به اشتباه دور خود را دیوار کشیدیم و علم، کشورهای دنیا، رشد و ترقی را نادیده گرفتیم؛ این یک استراتژی نادرست است که نباید تداوم پیدا کند.
وی از انقلاب صنعتی چهارم سخن گفت که ارتباط تنگاتنگی با اقتصاد دارد و بدون شک، اقتصادهای سنتی را زی رو رو خواهد نمود. به باور او چه بپذیریم و چه نپذیریم این اتفاق خواهد افتاد.
معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام نمود: اگر قرار باشد گذر از اقتصاد سنتی به سمت اقتصاد مدرن اتفاق افتد به تغییرات زیربنایی گسترده ای در کشور احتیاج داریم و نمی توان انتظار داشت یک شبه به این هدف دست پیدا کنیم.
قبادیان ادامه داد: تغییر را انسان ها خلق می نمایند و محل تبلور آن دانشگاه هاست. هرچند متأسفانه دانشگاه های کشور نسبت به آنچه در دانشگاه های دنیا انجام می گردد، عقب مانده اند و هنوز بر اساس الگوهای قدیمی سعی در پرورش نیروهای انسانی دارند.
وی در ادامه از دخالت تمام ارگان های حکومتی برای ایجاد این تغییر در پارادایم مالی کشور سخن گفت و توضیح داد: در شرایط فعلی، کشور به قانون شفاف و به روز احتیاج دارد. این موضوع را باید جدی گرفت.
منبع: اتاق بازرگانی ایرانسفرهای ادلیا: سفرهای ادلیا: ارزانترین تورهای مسافرتی اروپایی، آسیایی و کانادا