کدام بانک ها صورت اقتصادی سود پرداختی در سال 97 را منتشر کردند - دَبی بلاگ

به گزارش خبرنگاران نسبت سود پرداخت شده به سپرده گذاران به شبه پول نیز طی سال های 94 تا 97 با کاهش روبرو بوده است. این نسبت در سال 94 حدود 7/ 8 درصد بوده که در سال 97 به حدود 6 درصد رسیده است. در واقع می توان نتیجه گرفت که بانک ها به نسبت سال های قبل با رشد جذب سپرده ها روبرو بوده اند در حالی که سود کمتری را به سپرده گذاران خود پرداخت نموده اند. به نظر می رسد محدود کردن سقف سود سپرده ها توسط بانک مرکزی و تغییر معیار پرداخت سود سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت از روز شمار به ماه شمار در این کاهش موثر بوده است.

17 بانک منضبط

بانک ها در صورت سود و زیان خود سهم سود سپرده گذاران را منتشر می نمایند. در حال حاضر نزدیک به 22 بانک در بورس تهران فعال هستند که این بانک ها موظفند صورت های اقتصادی خود را در بازه های زمانی مشخصی منتشر نمایند. اما بعضی از بانک ها به دلایل متعددی چندان منضبط نبوده و اطلاعات اقتصادی خود را به موقع منتشر نمی نمایند. به عنوان مثال در سال 94 اطلاعات اقتصادی 21 بانک، در سال 95 اطلاعات اقتصادی 20 بانک، در سال 96 اطلاعات اقتصادی 22 بانک و در سال 97 صورت های اقتصادی 17 بانک در دسترس است. یکی از این بانک ها، بانک رسالت بوده که به دلیل قرض الحسنه بودن آن، به سپرده ها سودی تخصیص نمی دهد. در نتیجه میزان سود سپرده های لحاظ شده برای این بانک صفر است. از سوی دیگر دو بانک حکمت و موسسه اعتباری کوثر در حال ادغام با بانک سپه هستند. مجمع عمومی سالانه این دو موسسه بانکی که باید به بررسی صورت های اقتصادی سال 97 پرداخته می شد در حالی برگزار شده که صورت های اقتصادی متعلق به سال 97 آنها روی سایت کدال منتشر نشده است. در نتیجه اطلاعات اقتصادی این دو موسسه بانکی نیز از سال های مورد بررسی قبلی حذف شده است. بانک آینده، قوامین و مهر اقتصاد نیز از دیگر بانک هایی بودند که صورت های اقتصادی آنها به طور مرتب در دسترس نبوده است. در نتیجه در محاسبات تنها 16 بانک مورد بررسی قرار گرفته است.

ذوب شدن سود بانکی

بررسی صورت های اقتصادی بانک های مذکور در انتهای سال اقتصادی 97 نشان می دهد که کل سود پرداختی به سپرده گذاران 4/ 98 هزار میلیارد تومان بوده است. این رقم به نسبت سال اقتصادی 96 با رشد حدود 1/ 3 درصدی روبرو بوده است. این در حالی است که این رقم در سال اقتصادی 96 حدود 4/ 95 هزار میلیارد تومان محاسبه شده است. در سال 95 نیز مجموع سود سپرده پرداخت شده توسط این 16 بانک بورسی حدود 2/ 85 هزار میلیارد تومان بوده که در سال 96 به نسبت سال 95 با رشد 12 درصدی روبرو بوده است. رقم سود پرداختی به سپرده گذاران در سال 94 نیز حدود 1/ 77 هزار میلیارد تومان بوده که در سال 95 رشد 5/ 10 درصدی داشته است. این ارقام دو نکته را نشان می دهد: اول اینکه در سال 96 رشد سود سپرده ها به نسبت سال های دیگر قابل توجه بوده، از سوی دیگر، رقم پرداختی در سال 97 به کمترین مقدار خود رسیده است. کاهش پرداخت سود سپرده ها توسط بانک های مورد بررسی این سوال را ایجاد می نماید که این کاهش به دلیل کاهش سپرده گذاری در بانک ها بوده یا به دلیل کم شدن سودهای بانکی؟ در واقع آیا پول ها از بانک ها خارج شده یا بانک ها مدیریت بهتری برای پرداخت سود به سپرده گذاران داشته اند؟ برای پیدا کردن پاسخ اجزای نقدینگی را مورد بررسی قرار می دهیم.

رشد شبه پول، کاهش سود سپرده ها

نقدینگی شامل دو جزء پول و شبه پول است. شبه پول در واقع شامل سپرده های غیردیداری مانند سپرده های مدت دار بانکی و قرض الحسنه پس انداز است. از آنجا که سهم حساب های قرض الحسنه نظام بانکی از کل نقدینگی در حدود 5 درصد است، می توان گفت که بیشتر سهم شبه پول را سپرده های مدت دار تشکیل می دهد. آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد رشد نقطه به نقطه شبه پول در سال 97 معادل 6/ 19 درصد بوده است. این رشد در مقابل رشد نقطه به نقطه شبه پول در سال 96 حدود 9/ 2 درصد کاهش داشته است. در واقع رشد نقطه به نقطه شبه پول از سال 94 تا 97 با سرعت ملایمی نزولی بوده است. رشد نقطه به نقطه شبه پول در سال 94 حدود 1/ 33 درصد بوده که در سال 95 به 8/ 23 درصد کاهش پیدا می نماید. این روند نزولی که در سال 97 نیز ادامه داشته، نشان می دهد حجم شبه پول به حدود 7/ 1597 هزار میلیارد تومان رسیده است. این رقم نسبت به سال 94 حدودا دو برابر شده است. در نتیجه طی سال های 94 تا 97 از حجم شبه پول کاسته نشده بلکه سرعت رشد آن کمتر شده است. بنابراین می توان گفت اگرچه سرعت رشد شبه پول در سال 97 به نسبت سال 96 کمتر شده است، اما حدود 262 هزار میلیارد تومان طی یک سال مذکور به حجم آن افزوده شده است. بنابراین میزان سپرده گذاری در بانک ها با کاهش روبرو نبوده است.

سهم سود پرداختی در نظام بانکی

بررسی ها نشان می دهد در سال 97 حدود 3/ 98 هزار میلیارد تومان بابت سود سپرده ها پرداخت شده است. این میزان سود به نسبت کل شبه پول 7/ 1597 هزار میلیارد تومانی در نظام بانکی که تقریبا معرف میزان سپرده های نظام بانکی است سهمی در حدود 6 درصد دارد. در سال 96 سهم سود پرداخت شده به کل شبه پول در این سال حدود 7 درصد بوده است. در واقع در سال 97 به نسبت 96 حدود یک واحد درصد از نسبت سود پرداخت شده به سپرده گذاران به نسبت کل سپرده ها کاسته شده است. این نسبت در سال 95 حدود 8/ 7 درصد و در سال 94 حدود 7/ 8 درصد به دست می آید. بنابراین به طور کلی طی سال های 94 تا 97 از سهم سود پرداخت شده توسط بانک ها به سپرده گذاران به نسبت پولی که در بانک ها سپرده شده کاسته شده است.

اثر سیاست گذاری بر کاهش سهم سود

ابتدای دی ماه سال گذشته بانک مرکزی طی بخشنامه ای بیان کرد که معیار پرداخت سود سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت از روز شمار به ماه شمار تغییر نموده و حداقل مانده حساب در ماه مبنای محاسبه سود سپرده های کوتاه مدت عادی خواهد بود. این تغییر رویه در کنار تاکید بانک مرکزی بر 10 درصد بودن سود سپرده های کوتاه مدت و 15 درصد بودن سود سپرده های بلند مدت سبب شده در سال 97 سود پرداخت شده توسط بانک های بررسی شده در این گزارش با کاهش قابل ملاحظه ای به نسبت سال اقتصادی 96 رو به رو گردد. در حالی که حجم سپرده های بانکی همچنان رشد قابل ملاحظه ای داشته است. این مساله نشان می دهد احتمالا بانک های کمتری از پرداخت سود بالاتر از آنچه بانک مرکزی مصوب نموده، امتناع نموده اند و از سوی دیگر، به نسبت سپرده های بانکی خود سود کمتری را پرداخت نموده اند. در نتیجه منابع در بانک ها رسوب داشته است.

بررسی سهم سوددهی بانک ها

بررسی صورت های اقتصادی 16 بانک بورسی نشان می دهد سه بانک گردشگری، پست بانک و انصار در سال اقتصادی 97 به نسبت 96 سود قابل ملاحظه ای به سپرده گذاران خود پرداخت نموده اند. آمارها نشان می دهد رشد سهم سود سپرده های بانک گردشگری در سال 97 به نسبت 96 حدود 3/ 44 درصد بوده است. سهم سود سپرده گذاران بانک انصار نیز حدودا 6/ 29 درصد رشد داشته است. از سوی دیگر سهم سود سپرده گذاران پست بانک نیز با رشد 1/ 25 درصدی روبرو بوده است. این افزایش دو علت کلی می تواند داشته باشد. اولا این سه بانک طی یک سال منتهی به سال 97 حجم سپرده های بیشتری جذب نموده اند. ثانیا قراردادهای سپرده گذاری خود را با نرخ سود بالاتری بسته اند. در مقابل موسسه اعتباری ملل، بانک اقتصاد نوین و سرمایه سه بانکی بوده اند که در سال 97 به نسبت 96 سهم سود کمتری به سپرده گذاران خود پرداخت نموده اند.